Özellikle iklim değişikliğine bağlı hasarlar karşısında mevcut TARSİM şartlarının üreticileri yeterince korumadığına dikkat çeken Yılmaz, dokuz başlık altında çözüm önerilerini sıraladı.

Tomurcuk Dönemi ve Don Hasarı Teminatı Genişletilmeli

Akdeniz Bölgesi’nde son iki yılda mevsim değişiklikleri nedeniyle erken çiçeklenen sert çekirdekli meyvelerde ciddi don hasarları yaşandığını belirten Yılmaz, TARSİM sigortalarının tomurcuk dönemini kapsamadığı için üreticilerin tazminat alamadığını vurguladı. “Hiç ürün alamayan çiftçimiz bu şartlarla mağdur oluyor. Teminatın tomurcuk döneminden başlatılması gerekiyor,” dedi.

Sıcak Yanığı Sigorta Kapsamına Alınmalı

Bağ, karpuz, domates gibi ürünlerde yaşanan sıcak yanıkları nedeniyle üreticilerin ciddi ekonomik kayıplar yaşadığını aktaran Yılmaz, sıcak yanıklarının da TARSİM teminatı altına alınması gerektiğini belirtti. “2024 Haziran’dan itibaren Çukurova’da başlayan aşırı sıcaklar birçok ürünü etkiledi; bu hasarların teminata dahil edilmesi şart,” ifadelerini kullandı.

Kiraz Hasarları İçin Yeni Sınıflandırma Önerisi

Kiraz meyvesinin meyve suyu olarak değerlendirilememesi nedeniyle, beş sınıf yerine üç sınıflı bir eksper değerlendirme sistemine geçilmesi gerektiğini belirten Ziraat Odası, bu adımın üretici mağduriyetini azaltacağını vurguladı.

Sert Çekirdekli Ürünlerde Tomurcuk Teminatı Şart

Şeftali gibi ürünlerde çiçek açmasa da tomurcuktaki dişiciğin don zararına uğraması nedeniyle döllenme gerçekleşmediğini ifade eden Yılmaz, “Teminatın sadece çiçeklenme dönemini kapsaması yeterli değil, tomurcuk evresi de dahil edilmeli,” dedi.

Narenciyede Sıcak Dökümü Teminat Süresi Uzatılmalı

Mevcut sistemde yalnızca Mayıs ayını kapsayan sıcak dökümü teminatının, Haziran sonuna kadar süren dökümler nedeniyle yetersiz kaldığını söyleyen Yılmaz, sürenin uzatılmasını talep etti.

Fırtına Teminatı Eşiği Düşürülmeli

Mevcut TARSİM şartlarına göre fırtına teminatı 60 km/s üzeri rüzgâr hızları için geçerli. Ancak 40 km/s hızda bile zararın oluştuğunu belirten Mersin Ziraat Odası, bu eşik değerinin düşürülmesini önerdi.

Fırtınaya Bağlı Kalite Kayıpları Teminat Kapsamına Alınmalı

Kiraz ve erik gibi hassas meyvelerde, fırtına sonrası oluşan sürtünme kaynaklı kalite kayıplarının da sigorta teminatına dahil edilmesi gerektiği ifade edildi.

Ağaçlarda Don ve Kar Zararları da Teminat Altına Alınmalı

2025 kışında yaşanan don olayları sadece ürünü değil, ağaçları da etkiledi. Kurumalarla karşı karşıya kalan üreticiler için, ağaçları da kapsayan don teminatı çağrısı yapıldı.

Don Hasarlarında Çifte Muafiyet Kaldırılmalı

Üreticilerin en çok şikayet ettiği konulardan biri de don hasarlarında uygulanan çifte muafiyet. Zaten hiçbir gelir elde edemeyen üreticilerin tazminat dahi alamadığına dikkat çeken Musa Yılmaz, bu uygulamanın hafifletilmesini istedi.

Mersin Akdeniz Ziraat Odası, bu taleplerin karşılık bulmasının, üretimin sürdürülebilirliği ve çiftçinin desteklenmesi açısından hayati olduğunu vurgulayarak, TARSİM’in üretici dostu bir yapıya kavuşturulması gerektiğini belirtti.